Friday the 13th: Άσχημη μέρα για κατασκήνωση!

Σκηνοθεσία: Sean S. Cunningham
Σενάριο: Victor Miller
Μουσική: Harry Manfredini
Ηθοποιοί: Betsy Palmer, Adrienne King, Harry Crosby, Kevin Bacon κ.α.
Είδος: Slasher
Αξιολόγηση: ★★★☆☆

TΡΟΜΕΤΡΗΤΗΣ
Αίμα: ★★★★☆
Φρίκη: ★★★★☆
Τρόμος: ★★★☆☆
Αγωνία: ★★★☆☆

FRIDAY THE 13th (1980)
Παρασκευή και 13 σήμερα, τρομολάγνε μου, και θα ήταν ύβρις αν το σημερινό άρθρο φιλοξενούσε οτιδήποτε άλλο, πέρα από το ομώνυμο -και πασίγνωστο- franchise τρόμου! Το Friday the 13^th είναι το θρίλερ που έκανε τους εκδρομείς να μισήσουν τις κατασκηνώσεις και τους προληπτικούς να μισήσουν (ακόμη πιο πολύ) τη συγκεκριμένη μέρα. Όλοι οι υπόλοιποι, απλώς το αγάπησαν! Ποιος δεν γνωρίζει τον αιμοσταγή δολοφόνο Jason, που ψόφο δεν έχει και συνέχεια επιστρέφει για καινούργια σίκουελ; Ακόμη και άνθρωποι που δεν έχουν επαφή με τα θρίλερ (πφ… φλώροι!) γνωρίζουν πολύ καλά την ταινία αυτή, η οποία παίζει να είναι και η πιο περίεργη φάση στην ιστορία των θρίλερ –θα σου το κάνω λιανά παρακάτω αυτό!

TI MAΣ ΛΕΣ;
Εικοσιένα χρόνια μετά τον πνιγμό ενός μικρού αγοριού και τη μετέπειτα δολοφονία δύο ομαδαρχών, η κατασκήνωση Camp Crystal Lake ετοιμάζεται να ανοίξει ξανά. Ο γιος του προηγούμενου ιδιοκτήτη έχει αναλάβει την ανακαίνιση της κατασκήνωσης με τη βοήθεια μιας παρέας νέων που θα αναλάβουν ρόλους ομαδαρχών όταν φτάσουν οι κατασκηνωτές. Παρόλα αυτά, οι ντόπιοι δεν βλέπουν με καλό μάτι αυτή την κίνηση, θεωρώντας ότι κάτι περίεργο συμβαίνει στην περιοχή γύρω από τη λίμνη και ότι κανείς δεν θα έπρεπε να πλησιάζει εκεί. Σύντομα, οι φόβοι τους αποδεικνύονται βάσιμοι, καθώς κάποιος καταδιώκει και δολοφονεί άγρια ένα-ένα τα μέλη της παρέας…

Όπως έγραψα παραπάνω, η ταινία είναι πλέον γνωστή και στις πέτρες. Και όσοι την έχουν δει, θα ξέρουν ότι αντικειμενικά, δεν αξίζει και πολλά! Όσο cult και αν θεωρείται πλέον και όσο και αν έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ποπ κουλτούρας των αμερικάνων, η σκληρή αλήθεια είναι ότι το Friday the 13^th είναι μια χαζή ταινιούλα με αφελές σενάριο, χάλια ερμηνείες από κατά κόρον ατάλαντους ηθοποιούς (μόνη εξαίρεση ο Bacon) και ο μόνος λόγος ύπαρξής του ήταν να κλέψει λίγη από τη δόξα του Halloween, στον απόηχο του οποίου γυρίστηκε. Δεν γίνομαι κακός –αυτό το έχει παραδεχτεί ακόμη κι ο ίδιος ο σκηνοθέτης!

Για ποιο λόγο, λοιπόν, είναι περίεργη φάση το συγκεκριμένο θρίλερ; Διότι είναι η χαρά του οξύμωρου! Σχεδόν ολόκληρη η σειρά (με εξαίρεση μια-δυο ταινίες μόνο, ίσως) έχει φάει απίστευτο θάψιμο από τους απανταχού κριτικούς. Με κάθε νέα προσθήκη ταινίας, έσκαγε ακόμη ένας ορυμαγδός αρνητικών κριτικών, ενώ οι βαθμολογίες των εκάστοτε κινηματογραφικών περιοδικών και site με το ζόρι έφταναν διψήφιο νούμερο τις πιο πολλές φορές. Κι όμως –φτάνουμε στο οξύμωρο- το Friday the 13^th έχει την τιμή να είναι το πιο επιτυχημένο σε εισπράξεις franchise τρόμου παγκοσμίως –με κάποιες από τις ταινίες του να έχουν βγάλει το κόστος τους στο δεκαπλάσιο! Άλλα franchise θα μας είχαν ήδη κουνήσει το μαντήλι στο δεύτερο σίκουελ με τόσο θάψιμο, αλλά το συγκεκριμένο μοιάζει το ίδιο απέθαντο με τον ήρωά του! Το κοινό δείχνει να έχει λατρέψει τον Jason και το μονοπάτι από πτώματα που αφήνει στο πέρασμά του –ακόμη και αν οι ταινίες του είναι η μία πιο αστεία από την άλλη, όσον αφορά το σενάριο. Και, πίστεψέ με, σε κάποιες από τις ταινίες θα δεις πολύ γελοία πράγματα –από νεκρανάσταση λόγω κεραυνού μέχρι… τηλεκίνηση, δαιμονισμό και ταξίδι στο διάστημα! Ω, ναι! Οι σεναριογράφοι, στην προσπάθειά τους να σκαρφιστούν κάτι πρωτότυπο που θα τραβήξει το κοινό, έχουν καταφύγει σε εξωφρενικά ξεκαρδιστικά τεχνάσματα!

Και γιατί το πήρανε με τόσο στραβό μάτι οι κριτικοί; Κύρια αιτία είναι το προαναφερθέν μονοπάτι από πτώματα! Η ταινία επικρίθηκε για το ότι ρίχνει όλο το βάρος της στους φόνους, ενώ η ανάπτυξη των χαρακτήρων και το ίδιο το σενάριο περνούν σε δεύτερη μοίρα. Αρκετοί κριτικοί δε, θεωρούν ότι οι περισσότερες ταινίες της σειράς είναι σχεδόν πανομοιότυπες και δεν ξεχωρίζουν η μία από την άλλη. Απ’ ό,τι φαίνεται, όμως, η συνταγή δουλεύει! Το φτηνό αιματοκύλισμα αρκεί για τους θεατές και ο δολοφόνος είναι αρκετά καλός στη δουλειά του και πολυμήχανος όσον αφορά τους φόνους που διαπράττει.

Εντάξει, τώρα θα ακολουθήσει ένα μεγάλο σπόιλερ, οπότε αν ανήκεις στους ελάχιστους που δεν την έχουν δει ποτέ, προχώρα στην επόμενη παράγραφο! Ο Jason, σύμφωνα με τον σεναριογράφο, δεν προοριζόταν να είναι τίποτε παραπάνω από ένα σεναριακό εύρημα που θα βοηθούσε στην πλοκή της πρώτης ταινίας. Σε καμιά περίπτωση δεν σκόπευαν να τον βάλουν να συνεχίσει το έργο της μητέρας του –μια και δεν υπήρχαν καν σίκουελ κατά νου! Η τεράστια εμπορική επιτυχία της ταινίας, όμως, βάρεσε καμπανάκι στην εταιρεία παραγωγής που είδε τον Jason σαν μηχάνημα κουλοχέρη που με κάθε κατέβασμα της σπάθας σε κεφάλι θύματος, βγάζει αμέτρητα λεφτά από το στόμα!

ΟΠΟΤΕ;
Οπότε, δεν είναι και ό,τι καλύτερο έχει κυκλοφορήσει ποτέ από άποψη σεναρίου και ερμηνειών, αλλά είναι πια τόσο κλασικό που του συγχωρείς τα πάντα!

---

GEEKY TRIVIA
Η σκηνή στην οποία ένας από τους συμβούλους σκοτώνει ένα φίδι είναι απολύτως αληθινή! Μάλλον η Αμερικανική Ανθρωπιστική Ένωση δεν τους πήρε χαμπάρι!

---

MIA ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΕΙΜΑΣΤΕ
Το Friday the 13^th δεν απολαμβάνει την πρωτιά μόνο όσον αφορά τις εισπράξεις, αλλά και τα sequel, μια και αριθμεί ήδη 12 ταινίες, (το Halloween έρχεται δεύτερο αυτή τη στιγμή!)

• Friday the 13^th Part 2 (1981) ★★☆☆☆
  Η πρώτη ταινία στην οποία πρωταγωνιστεί ο ίδιος ο Jason, ο οποίος επιστρέφει στη λίμνη Crystal, ξεπαστρεύοντας όλους τους εισβολείς. Πέντε χρόνια μετά τους φόνους της πρώτης ταινίας, μια νέα κατασκήνωση ετοιμάζεται να λειτουργήσει κοντά στην παλιά, που πλέον αποτελεί απαγορευμένη περιοχή. Μόνο που ο Jason έχει κάποιες ενστάσεις…
• Friday the 13^th Part III (1982) ★★☆☆☆
  Ο Jason επιζεί των γεγονότων της προηγούμενης ταινίας και κρύβεται σε ένα κοντινό αγρόκτημα, βγάζοντας παράλληλα από τη μέση όποιον βρεθεί στο δρόμο του! Είναι η ταινία στην οποία εμφανίζεται η μάσκα του hockey και ο Jason αποκτά οριστικά την εμφάνιση με την οποία τον γνωρίζουμε όλοι.
• Friday the 13^th : The Final Chapter (1984) ★☆☆☆☆
  Η ταινία συνεχίζει ακριβώς από εκεί που τέλειωσε η προηγούμενη (με κάποιες ασυνέπειες όσον αφορά το continuity, δυστυχώς) με τον Jason να αποδεικνύεται ζωντανός (τι έκπληξη!) και να επιστρέφει στη λίμνη Crystal. Τα νέα θύματά του, αυτή τη φορά, είναι μια παρέα φίλων που έχει νοικιάσει ένα σπίτι στην περιοχή.
• Friday the 13^th : A New Beginning (1985) ★★★☆☆
  Ο πρωταγωνιστής της προηγούμενης ταινίας επιστρέφει και νοσηλεύεται σε μια ψυχιατρική κλινική, καθώς ζει με τον φόβο ότι ο Jason θα επιστρέψει (ε, ούτε στα μισά του franchise δεν είμαστε, λογικό ήταν!) Οι φόβοι του επαληθεύονται όταν μια σειρά φόνων αναστατώνει την κλινική, αλλά υπαίτιος είναι όντως ο Jason;
• Friday the 13^th Part VI: Jason Lives (1986) ★★☆☆☆
  Όπως τόσο διακριτικά μάς ενημερώνει και ο τίτλος, ο Jason δεν έχει ψόφο κι επιστρέφει με (πιο) υπερφυσικό τρόπο στη ζωή, σκορπώντας ξανά τον τρόμο στη λίμνη Crystal, όπου μια νέα κατασκήνωση ετοιμάζεται να ανοίξει. Θα έλεγε κανείς ότι μετά από δέκα χρόνια συνεχούς μακελειού σε αυτή την κωλολίμνη κάποτε θα το έπαιρνε ο κόσμος χαμπάρι ότι μια κατασκήνωση δεν είναι και τόσο καλή ιδέα!
• Friday the 13^th Part VII: The New Blood (1988) ★★★☆☆
  Για ακόμη μία φορά, ο Jason επανέρχεται στη ζωή με (ακόμη πιο) υπερφυσικό τρόπο και σκοτώνει όσους βρίσκει στη λίμνη. Αλλά αυτή τη φορά έχει ισχυρό αντίπαλο: την Tina, μια τηλεκινητική κοπέλα που –ναι, τηλεκινητική, ξέρεις, από εκείνους που κουνάνε αντικείμενα με τη σκέψη τους. Εδώ ασχολούμαστε με έναν τύπο που επί έξι ταινίες τρώει τσεκούρια στο κεφάλι κι όλο επιστρέφει, στην τηλεκινητική κόλλησες;
• Friday the 13^th Part VIII: Jason Takes Manhattan (1989) ★★☆☆☆
  Ξέρετε πώς πάει ως τώρα: ο τύπος ζει ακόμα και σκοτώνει κόσμο! Αυτή τη φορά ακολουθεί μια παρέα μαθητών στη σχολική εκδρομή τους στο Μανχάταν, ανεβαίνοντας στο πλοίο τους (η λίμνη Crystal πρέπει να είναι το ίδιο υπερφυσική με τον Jason, αφού ξαφνικά μετατρέπεται σε θάλασσα!) Φυσικά, η ταινία θα έπρεπε να ονομαστεί Jason Takes A Ship, αφού, λόγω προβλημάτων της παραγωγής, η μία από τη μιάμιση ώρα της ταινίας διαδραματίζεται στο πλοίο και μόνο τα τελευταία 30 λεπτά είναι στην πόλη, από την οποία βλέπουμε κυρίως κάτι άδεια σοκάκια και τους υπονόμους!
• Jason Goes to Hell: The Final Friday (1993) ★☆☆☆☆
  Ο Jason επιστρέφει –μυστηριωδώς αυτή τη φορά, αφού δεν υπάρχει καμιά σύνδεση με την προηγούμενη ταινία- και καταδιώκεται από το FBI. Η ταινία αλλάζει πλήρως πλεύση, χρησιμοποιώντας αρχαίες κατάρες, προφητείες και μαγεμένα στιλέτα, ώστε να εξηγήσει την υπερφυσική φύση του Jason (κάτι αντίστοιχο προσπάθησαν να κάνουν και με τον Michael Myers στο Halloween 6. Φυσικά, πάτωσε.
• Jason X (2002) ★★★☆☆
  Βρισκόμαστε 400 χρόνια στο μέλλον και ο Jason είναι πάλι (μυστηριωδώς) ζωντανός, αρτιμελής και σε κρυονική στάση, καθώς ήταν η μόνη μέθοδος που μπορούσε να τον σταματήσει. Μια ομάδα μαθητών που μελετούν τη Γη, ανακαλύπτουν το πτώμα του και το παίρνουν στο διάστημα, όπου ξυπνά και –ΣΟΥ ΟΡΚΙΖΟΜΑΙ, ΔΕΝ ΤΟ ΕΒΓΑΛΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΟΥ, ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ!!! Η ταινία αποτελεί και την ταφόπλακα της αρχικής σειράς!
• Freddy vs Jason (2003) ★★★★☆
  Ταινία crossover ανάμεσα στα δύο πασίγνωστα franchise. Ο Freddy είναι παγιδευμένος και αδύναμος στην κόλαση, αφού έχει ξεχαστεί από τους πάντες. Στην προσπάθειά του να κάνει τους νέους να ξαναθυμηθούν το όνομά του και να αρχίσουν πάλι να τον φοβούνται –πράγμα που θα επαναφέρει τις δυνάμεις του- χειραγωγεί τον μανιακό δολοφόνο Jason και τον στέλνει στο Springwood. Σύντομα, οι μνήμες του Freddy θα αρχίσουν να ζωντανεύουν και πάλι, δίνοντάς του τη δυνατότητα να στοιχειώσει ξανά τους εφιάλτες των νέων. Όμως, όταν ο Jason αρχίσει να διεκδικεί τα θύματα του Freddy, θα ξεκινήσει μια τιτανομαχία ανάμεσά τους.
• Friday the 13th (2009) ★★★☆☆
  Remake της πρωτότυπης ταινίας –το οποίο, για την ακρίβεια, ενσωματώνει τις τρεις πρώτες ταινίες της σειράς. Η ταινία δεν τα πήγε τόσο καλά, κυρίως επειδή δεν είχε κάτι καινούργιο να προσθέσει στο μύθο. Ούτε διαστημόπλοια!

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Αν μας έχει μάθει κάτι η ιστορία του Jason, είναι ότι δεν πεθαίνει με τίποτα! Το καλοκαίρι του 2013 η Warner παραχώρησε τα δικαιώματα του franchise πίσω στην Paramount, η οποία ξεκίνησε την πυρετώδη προετοιμασία του. Το σενάριο είναι ήδη έτοιμο -η ταινία, σύμφωνα με την εταιρεία παραγωγής, θα προβληθεί κατά πάσα πιθανότητα 13 Μαΐου του 2015 και θα είναι… πάλι reboot, με στοιχεία found footage!

Παράλληλα, ανακοινώθηκε και η πιθανή δημιουργία ωριαίας τηλεοπτικής σειράς, βασισμένης στην ταινία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα στρέφεται γύρω από τους κατοίκους της Crystal Lake, οι οποίοι καλούνται ν’ αντιμετωπίσουν την επιστροφή του Jason.

ΠΑΡΕ ΜΑΤΙ: