Don’t Look Now: Μην κοιτάς, θα σε πάρει ο ύπνος…

Σκηνοθεσία: Nicolas Roeg
Σενάριο: Allan Scott, Chris Bryant
Μουσική: Pino Donaggio
Ηθοποιοί: Julie Christie, Donald Sutherland
Είδος: Occult Thriller
Αξιολόγηση: ★
★
☆☆☆

TΡΟΜΕΤΡΗΤΗΣ
Αίμα: ★
☆☆☆☆
Φρίκη: ☆☆☆☆☆
Τρόμος: ★
☆☆☆☆
Αγωνία: ★
★
☆☆☆

DON’T LOOK NOW (1973)
Χμ… Περίεργη φάση η σημερινή! Θα παρουσιάσω μια ταινία που έχει αποσπάσει διθυράμβους από τους κριτικούς, έχει αποκτήσει φανατικό κοινό και με το πέρασμα του χρόνου έχει καταλήξει να θεωρείται, όχι απλώς κλασική, αλλά ως μια από τις πιο σημαντικές και με μεγάλη επιρροή στον κινηματογράφο, βρετανικές ταινίες. Και γιατί είναι περίεργη φάση; Διότι η ταινία είναι διαολεμένα ΒΑΡΕΤΗ και τη μίσησα! Πραγματικά, νιώθω άσχημα που δεν μπορώ ούτε στο ελάχιστο να πιάσω αυτό που έπιασαν όλοι οι υπόλοιποι! Εμένα μου φάνηκε σαν ένας ακαταλαβίστικος, μπερδεμένος, ανιαρός αχταρμάς που δεν είχε καμιά απολύτως συνοχή! Έχω αρχίσει να πιστεύω πως πρόκειται για κάποια παγκόσμια συνομωσία και ότι κάποιος εντοπίζει όλους τους εχθρούς της ταινίας και τους κάνει πλύση εγκεφάλου –ακόμη κι ο αναθεματισμένος ο Roger Ebert, που δεν χάριζε κάστανο, 30 χρόνια αργότερα (!) άλλαξε την αρχική του κριτική και ανακήρυξε την ταινία αριστούργημα! Να το ξέρεις: αν την επόμενη εβδομάδα γράψω άλλο άρθρο και πω ότι το Don’t Look Now είναι ταινία-σταθμός, τότε με βρήκαν κι εμένα!

TI MAΣ ΛΕΣ;
Μετά από τον πνιγμό της κόρης τους σε μια λιμνούλα στο εξοχικό τους (αμάν με αυτές τις λιμνούλες σε κάθε ταινία, μπαζώστε τις επιτέλους!), ο John και η Laura ταξιδεύουν και διαμένουν προσωρινά στη Βενετία, όπου ο John έχει αναλάβει την αναπαλαίωση μιας παλιάς εκκλησίας. Εκεί, η Laura θα συναντήσει δυο αδελφές (γυναίκες -πού πήγε το μυαλό σου;), η μία από τις οποίες είναι τυφλή κι έχει παραψυχικές ικανότητες. Η γυναίκα ενημερώνει την Laura ότι «είδε» το πνεύμα της κόρη τους ανάμεσά τους και ότι έχει έρθει να τους προειδοποιήσει για έναν απροσδιόριστο κίνδυνο που διατρέχει η ζωή του John. Η Laura πείθεται για τις ικανότητες των γυναικών και προσπαθεί να πείσει και τον John, ο οποίος παραμένει σκεπτικός.

Εγώ, από την άλλη, δεν είμαι καθόλου σκεπτικός: η ταινία μου φάνηκε μπούρδα! Και πραγματικά, δεν μπορώ να καταλάβω για ποιον λόγο έχει κάνει τόσο μεγάλο ντόρο και έχει δώσει έμπνευση σε δεκάδες σκηνοθέτες και σεναριογράφους με κάποιους από αυτούς να υποστηρίζουν ότι την έχουν δει πολλές φορές (τι μαζοχισμός!) Σαφώς, από τεχνικής άποψης, είναι πολύ καλή, αλλά αν τη δεις στο σύνολό της και ως ταινία τρόμου, τότε δεν βγάζει κανένα νόημα. Κατ’ αρχάς, διαρκεί σχεδόν δύο ώρες, πράγμα τραγικά κουραστικό και βαρετό, μια και την περισσότερη ώρα βλέπουμε απλώς το ζευγάρι να πλένεται ή να τσακώνεται ή να μιλάει ή να περπατάει ή να ντύνεται. Σίγουρα θα μπορούσαν να παραληφθούν πάμπολλες περιττές σκηνές, που απλώς υπάρχουν για να υπάρχουν. Μέσα σε αυτές βάζω και τη βασανιστικά μεγάλη ερωτική σκηνή ανάμεσα στο ζευγάρι, όπου βλέπουμε πάνω από τρεις φορές τον αξιοθρήνητο κώλο του Sutherland και η οποία προκάλεσε έντονες (και υστερικές, ως συνήθως) αντιδράσεις, μια και ήταν η πρώτη φορά που έμπαινε τόσο αποκαλυπτική ερωτική σκηνή σε ταινία. Με τον κώλο του Sutherland κιόλας.

Το μοντάζ, επιπροσθέτως, είναι αρκετά περίεργο και μπλεγμένο σε ορισμένες σκηνές, με την κάμερα να σου δείχνει πράγματα που νομίζεις ότι στα δείχνει για κάποιον λόγο (μπα…) ή εμβόλιμες σκηνές που σίγουρα σε προετοιμάζουν για κάτι (μπααα…) ή άλλες σκηνές που δεν έχεις καν ιδέα τι δείχνουν και γιατί το δείχνουν, αλλά στο σημείο εκείνο έχεις ήδη πάρει το τρίτο Xanax κι έχεις γλαρώσει… Παραδόξως, το μοντάζ είναι ένα από τα στοιχεία που έχουν αποθεώσει οι περισσότεροι κριτικοί. Εντάξει, είναι περίτεχνο, δεν λέω, αλλά μιλάμε για ταινία τρόμου, όχι για ντοκιμαντέρ για τη Βενετία!
Στη συνέχεια, το σενάριο μοιάζει με μια ακατάσχετη, βαρετή πολυλογία, γεμάτη κραυγαλέους συμβολισμούς και επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Αν ήταν άνθρωπος, θα ήταν από εκείνους που για να σου πούνε ένα απλό πράγμα, πρέπει πρώτα να το στολίσουν με τρία κιλά σάλτσα και να μπλέξουν μέσα κι ένα σωρό άχρηστες πληροφορίες, ώσπου στο τέλος ξεχνάς τι τους ρώτησες και απλώς εύχεσαι από μέσα σου να πάθουν ανεύρυσμα μπας και το βουλώσουν επιτέλους…

Το τέλος, δε, είναι τόσο ξεκάρφωτο και άσχετο με την υπόλοιπη ταινία που νομίζεις ότι μπερδεύτηκαν στο μοντάζ και έβαλαν το κλείσιμο άλλου θρίλερ. Δεν μπορώ να πω περισσότερα για να μην κάνω spoiler, μια και είναι, ουσιαστικά, η μοναδική σκηνή σε ολόκληρο το φιλμ που έχει σχέση με θρίλερ! Βασικά, η οποιαδήποτε ύπαρξη υπερφυσικού στοιχείου στην ταινία (που είναι και μηδαμινή, κιόλας) μοιάζει να έχει προστεθεί μόνο και μόνο για να μας προϊδεάσει ότι κάτι κακό πρόκειται να συμβεί στο τέλος, ασχέτως αν το κακό αυτό δεν έχει καμιά σύνδεση με την υπόλοιπη ταινία. Κι εκεί που νομίζεις ότι όλα τα στοιχεία θα δέσουν μεταξύ τους στο τέλος, όπως συμβαίνει συνήθως, συνειδητοποιείς ότι αυτό δεν ισχύει στη συγκεκριμένη περίπτωση…

Για την ακρίβεια, το μοναδικό τρομακτικό πράγμα σε ολόκληρη την ταινία είναι η περούκα-αφάνα (ναι, είναι περούκα!) του Sutherland! Πραγματικά, το μαλλί του είναι τόσο φουντωτό και ογκώδες, που έπρεπε να έχει δικό του credit στους τίτλους τέλους!
Γενικά, η όλη αίσθηση της ταινίας μου βγάζει πολλή δηθενιά και μάλλον γι’ αυτό έχουν φαγωθεί όλοι να δηλώσουν φαν. Παίζει να είναι από εκείνες τις ταινίες που αν δηλώσεις ότι την έχεις δει και σε συγκλόνισε, σε περνάνε όλοι για κάναν ψαγμένο κουλτουριάρη και όχι για άξεστο που του αρέσουν οι σπλατεριές! Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα, φυσικά…

ΟΠΟΤΕ;
Οπότε, κλασική –ξεκλασική, για εμένα η ταινία δεν θα έπρεπε να λέγεται Don’t Look Now, αλλά Don’t Ever Watch It!

GEEKY TRIVIA
Η ταινία έχει βασιστεί σε μια μικρή ιστορία της Daphne du Maurier. Αρκετές από τις μικρές ιστορίες της μεταφέρθηκαν στη συνέχεια στον κινηματογράφο –ανάμεσά τους και το The Birds. Ναι, τα διάσημα «πουλιά» του Χίτσκοκ!

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Κι εκεί που -μετά από τόσες δεκαετίες- ήταν σχεδόν βέβαιο ότι δεν ενδιαφερόταν κανείς για remake, να που το StudioCanal αποφάσισε να το πραγματοποιήσει και μάλιστα υπάρχουν και στούντιο που δήλωσαν ενδιαφέρον. Ακόμα δεν έχει ξεκινήσει καν η παραγωγή, αλλά το StudioCanal φημίζεται για τις καλές δουλειές του, οπότε αυτή τη φορά ελπίζω να γλιτώσουμε τον λήθαργο. Και την αφάνα!

ΠΑΡΕ ΜΑΤΙ:

Το κόκκινο αδιάβροχο, ένα από τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα…

Εμ… δεν είναι αυτό που νομίζεις!

Κυνηγητό στα creepy σοκάκια της Βενετίας…