Saw: Πόσο αποφασισμένος είσαι να επιζήσεις;

Σκηνοθεσία: James Wan
Σενάριο: Leigh Whannell
Μουσική: Charlie Clouser
Ηθοποιοί: Cary Elwes, Leigh Whannell , Danny Glover, Michael Emerson, Toby Bell κ.α.
Είδος: Horror
Αξιολόγηση: ★
★
★
★
★

TΡΟΜΕΤΡΗΤΗΣ
Αίμα: ★
★
★
★
★

Φρίκη: ★
★
★
★
★

Τρόμος: ★
★
★
★
★

Αγωνία: ★
★
★
★
★


SAW (2004)
Μια και μου το ζήτησε και ο μοναδικός μου σχολιαστής ως τώρα, ήρθε η ώρα ν’ ασχοληθούμε με το franchise που άλλαξε τα δεδομένα στα splatter κι έγραψε ιστορία στον χώρο των ταινιών τρόμου, καταφέρνοντας να συμπεριληφθεί ακόμα και στο Guinness World Records ως το «πιο επιτυχημένο franchise τρόμου». Προφανώς, τα κομμένα μέλη και τα χυμένα σπλάχνα πουλάνε πιο πολύ στον κινηματογράφο απ’ ό,τι στα χασάπικα! Φυσικά, το σκληρό περιεχόμενο της ταινίας συζητήθηκε κι επικρίθηκε αρκετά, αλλά ταυτόχρονα έδωσε νέα πνοή στον χώρο του torture porn και παρά τις χλιαρές εώς αρνητικές κριτικές, απέκτησε φανατικό fan club από αρρωστάκια.

TI MAΣ ΛΕΣ;
Ο Adam και ο Lawrence ξυπνούν μέσα στο μπάνιο ενός υπόγειου, εγκαταλελειμμένου κτιρίου. Κανείς δεν τους δεν μπορεί να θυμηθεί πώς βρέθηκε εκεί ούτε γνωρίζουν τον λόγο για τον οποίο έχουν απαχθεί. Όταν ανακαλύπτουν ένα κασετοφωνάκι και κασέτες που απευθύνονται στον καθένα τους, συνειδητοποιούν ότι αποτελούν τα νέα θύματα του παρανοϊκού δολοφόνου Jigsaw, ο οποίος απάγει ανθρώπους που έχουν χάσει το νόημα της ζωής και τους υποβάλλει σε σκληρές, επίπονες δοκιμασίες, με σκοπό να ξυπνήσει μέσα τους το αίσθημα της επιβίωσης. Δοκιμασίες στις οποίες αν αποτύχουν, οδηγούνται συνήθως σε φριχτό θάνατο. Ο Adam και ο Lawrence έχουν με τη σειρά τους διαφορετικές οδηγίες ο καθένας, τις οποίες πρέπει ν’ ακολουθήσουν κατά γράμμα αν θέλουν να βγούνε ζωντανοί από το δωμάτιο…

Το Saw (ή «Σε βλέπω», όπως είναι ο τραγικά λανθασμένος, ελληνικός τίτλος) είναι ένα έξυπνο και πρωτότυπο θρίλερ για γερά νεύρα και δυνατές αντοχές και με εικόνες τόσο σκληρές που θα σε κάνουν πολλές φορές να κλείσεις μάτια και αυτιά και να φωνάζεις «λαλαλαλαλαλαλα» (εξαρτάται αν θα πετύχεις την unrated version, κιόλας!) Η αλήθεια, φυσικά, είναι ότι η ταινία προοριζόταν περισσότερο για θρίλερ μυστηρίου με αρκετά περιορισμένες σκηνές φρίκης. Και σε σχέση με τα σίκουελ, τα οποία μετατρέπουν το franchise σε ένα ανατριχιαστικό, σαδιστικό και φρικαλέο λουτρό αίματος και του κολλάνε τη ρετσινιά του torture porn, η αρχική ταινία είναι όντως η πιο light της σειράς. Το σενάριο, πάντως, είναι γεμάτο μυστήριο και ανατροπές και το συγκλονιστικό φινάλε προκάλεσε εξάρθρωση σε πολλά σαγόνια όταν προβλήθηκε στα σινεμά. Οι κριτικοί, φυσικά, δεν το πήραν με πολύ καλό μάτι, αλλά κανείς δεν παίρνει ποτέ στα σοβαρά τους κριτικούς, έτσι κι αλλιώς.

Η ατμόσφαιρα είναι απολύτως κλειστοφοβική και αγωνιώδης και σε καθηλώνει, καθώς όσο περνά ο χρόνος και στενεύουν τα περιθώρια για τους ήρωες, αρχίζεις να σκέφτεσαι κι εσύ τι θα έκανες στη θέση τους και να ψάχνεις για πιθανές εξόδους από το απίθανο αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται. Η κινηματογράφηση έχει αρκετά τραχειά και άγρια αισθητική, πράγμα που κάνει την ταινία να ξεχωρίζει –έστω κι αν αυτό προέκυψε λόγω του χαμηλού budget και περιορισμένου χρόνου, μια και ο σκηνοθέτης δεν μπορούσε να γυρίσει τις πιο «ραφιναρισμένες» σκηνές που ήθελε και αναγκάστηκε να δουλέψει πιο βιαστικά και διεκπεραιωτικά. Ο Leigh Whannell, που υποδύεται τον Adam, είναι και ο σεναριογράφος της ταινίας (και των δύο πρώτων σίκουελ) και, πιθανότατα, πολύ-πολύ διαταραγμένος άνθρωπος! Η μουσική, που έγινε αμέσως σήμα κατατεθέν της ταινίας και παραλλαγές της χρησιμοποιήθηκαν σε όλα τα σίκουελ, ανήκει στον Charlie Clouser, πρώην μέλος του συγκροτήματος Nine Inch Nails.

Το πιο πρωτότυπο σε αυτή τη σειρά θρίλερ, πάντω, είναι ότι κάθε ξεχωριστό installment είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τα προηγούμενα -σε αντίθεση με τα περισσότερα franchise που το μόνο κοινό που έχουν είναι ο δολοφόνος και συνήθως ποδοπατάνε το continuity χωρίς ίχνος τσίπας! Στο SAW δεν ισχύει αυτό. Όλα δένουν μεταξύ τους και μπλέκονται περίτεχνα, με τα γεγονότα μιας ταινίας να συμβαίνουν πριν, μετά ή παράλληλα με γεγονότα άλλης -πράγμα που επιβεβαιώνει πάλι το πόσο διαταραγμένοι είναι όσοι ασχολήθηκαν με το σενάριο! Αυτό, όμως, είναι και το πιο αδύναμο σημείο του franchise, μια και -μετά την τρίτη ταινία- η πλοκή μπλέκεται τόσο πολύ που χρειάζεσαι λυσάρι για να θυμηθείς τι έγινε πότε, ποιος είναι ποιος και σε ποιο χρονικό σημείο βρίσκεσαι τώρα. Φυσικά, μετά κάποιος γίνεται κομμάτια με βίαιο τρόπο μπροστά στη μούρη σου και τα ξεχνάς πάλι όλα!

ΟΠΟΤΕ;
Οπότε, πάρε τα υπογλώσσιά σου και ξεκίνα το! Αν είσαι θαρραλέος (και έχεις πολλά χάπια ακόμα) κάνε έναν Μαραθώνιο Saw και δες τα όλα με τη σειρά (ο καλύτερος τρόπος για να μη χάσεις τα αυγά και τα πασχάλια με το timeline…)

---

GEEKY TRIVIA
Η ταινία είναι, ουσιαστικά, low budget και οι δημιουργοί είχαν μόλις 18 μέρες στη διάθεσή τους για να την ολοκληρώσουν –ακριβώς λόγω του περιορισμένου κεφαλαίου δεν έχει ούτε μία εξωτερική λήψη! Ενώ προοριζόταν αρχικά να κυκλοφορήσει απευθείας σε DVD, τα πήγε καλά στις δοκιμαστικές προβολές και αποφασίστηκε να γίνει διανομή και στις κινηματογραφικές αίθουσες. Πολύ σοφή επιλογή, καθώς το Saw κέρδισε 100 φορές τον προϋπολογισμό του, έγινε η πιο επιτυχημένη ταινία τρόμου από την εποχή του Scream και πήρε στο καπάκι πράσινο φως για σίκουελ.

---

MIA ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΕΙΜΑΣΤΕ
Το Saw έδωσε αρκετά sequel, τα οποία ανέβασαν την παράνοια της πρώτης ταινίας σε αστρονομικά επίπεδα -όχι μόνο από άποψη βίας και φρίκης, αλλά και από άποψη  timeline, όπως ανέφερα πριν. Οπότε, το να κάτσω να γράψω λίγα λόγια για την πλοκή της κάθε ταινίας, είναι πρακτικώς αδύνατο χωρίς να κάνω δεκάδες σπόιλερ και να σου χαλάσω τις ανατροπές!

• Saw II (2005) ★
★
★
★
☆
  Αίματα, κραυγές και διαμελισμοί…
• Saw III (2006) ★
★
★☆☆
  Κι άλλα αίματα, κραυγές και διαμελισμοί…
• Saw IV (2007) ★
★
☆☆☆
  Πάλι αίματα, κραυγές και διαμελισμοί…
• Saw V (2008) ★
★
☆☆☆
  Αιμάτων, κραυγών και διαμελισμών συνέχεια…
• Saw VI (2009) ★
★
★
★
☆
  Ξανά αίματα, κραυγές και διαμελισμοί…
• Saw 3D (2010) ★
★
☆☆☆
  Τα αίματα, οι κραυγές και οι διαμελισμοί τελειώνουν (θεωρητικά)… Η ταινία είναι η πρώτη (ε, και τελευταία βασικά) που προβλήθηκε σε 3D.
• Jigsaw (2017) ★
★
★
★
☆
  Δέκα χρονιά μετά τον θάνατο του, όλα δείχνουν ότι ο Jigsaw επέστρεψε από τους νεκρούς, καθώς ένα νέο θανατηφόρο παιχνίδι ξεκινά, αφήνοντας πτώματα σε όλη την πόλη…
• Παράλληλα, το Saw γέννησε δύο βιντεοπαιχνίδια, ένα comic book-prequel και κάμποσες ατραξιόν σε πάρκα ψυχαγωγίας…

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Παρότι το Jigsaw δεν πήρε τόσο καλές κριτικές (ασχέτως αν το σενάριο ήταν απείρως ανώτερο από τα περισσότερα της σειράς), τα λεφτά του τα έβγαλε με το παραπάνω, γεγονός που δείχνει ότι το κοινό δεν είναι ακόμη έτοιμο να απαρνηθεί το franchise. Έτσι, η Lionsgate έχει αρχίσει ήδη να συζητά το ενδεχόμενο μιας ένατης ταινίας!

ΠΑΡΕ ΜΑΤΙ:

The Conjuring: Η πιο τρομακτική ταινία που γυρίστηκε ποτέ;

Σκηνοθεσία: James Wan
Σενάριο: Chad Hayes, Carey Hayes
Μουσική: Joseph Bishara
Ηθοποιοί: Patrick Wilson, Vera Farmiga, Lili Taylor, Ron Livingston
Είδος: Supernatural Horror
Αξιολόγηση: ★
★
★
★
★


ΤΡΟΜΕΤΡΗΤΗΣ
Αίμα ★★

☆☆☆
Φρίκη: ★
★
☆☆☆
Τρόμος: ★
★
★
★
☆
Αγωνία: ★
★
★
★
★


THE CONJURING (2013)
Υπάρχουν κάποιες ταινίες που καταφέρνουν να εντυπωσιάσουν, να αποσπάσουν θετικές κριτικές και να κόψουν εισιτήρια. Και υπάρχουν και κάποιες ταινίες που σημειώνουν τόσο τεράστια επιτυχία, ώστε κερδίζουν δεκαπέντε φορές το budget τους, εκθειάζονται ομόφωνα από κριτικούς και κοινό, σκαρφαλώνουν εν μία νυκτί στη λίστα με τις πιο επιτυχημένες ταινίες όλων των εποχών και οι θεατές πετάνε εκστασιασμένοι τα βρακιά τους στην οθόνη! Το πολύ πρόσφατο Κάλεσμα είχε την τιμή να είναι μία απο τις ταινίες αυτές!

ΤΙ ΜΑΣ ΛΕΣ;
Ο Ed και η Lorraine Warren είναι ένα ζεύγος παραψυχικών ερευνητών που βοηθά ανθρώπους που βασανίζονται από διάφορες υπερφυσικές απειλές. Μετά από μια ομιλία τους πάνω στο υπερφυσικό, προσεγγίζονται από την Carolyn Perron, η οποία ζητά τη βοήθειά τους. Η Carolyn έχει πρόσφατα μετακομίσει με τον σύζυγο και τις πέντε κόρες τους σε ένα παλιό αγροτόσπιτο, το οποίο πιστεύει ότι είναι στοιχειωμένο, καθώς συμβαίνουν σε αυτό διάφορα ανεξήγητα γεγονότα, τα οποία κλιμακώνονται σε ένταση όσο περνά ο καιρός. Ο Ed και η Lorraine αποφασίζουν να ερευνήσουν το σπίτι για να διαπιστώσουν αν όντως κρύβεται κάποιο πνεύμα σε αυτό και κατά πόσο αποτελεί απειλή για την οικογένεια Perron. Πολύ γρήγορα θα μάθουν, όχι μόνο ότι το σπίτι κρύβει ένα ζοφερό παρελθόν, αλλά και ότι απειλούνται άμεσα όλοι όσοι έρχονται σε επαφή με αυτό…

Τι το τόσο πρωτότυπο έχει, λοιπόν, αυτή η ταινία, ώστε να κάνει τέτοια θραύση; Στην ουσία… σχεδόν τίποτε! Αλλά όπως έχει συμβεί και με παρόμοιες ταινίες στο παρελθόν (βλ. για παράδειγμα το Mama που αναλύσαμε λίγους μήνες πριν), η όλη μαγεία βρίσκεται στη ματιά του σκηνοθέτη και στον τρόπο που θα διαχειριστεί το σενάριο, μετατρέποντας μια κλασική, συνηθισμένη ιστορία σε κάτι φρέσκο και καινούργιο. Και ο Wan, αν μη τι άλλο, το έχει πολύ στα θρίλερ! Δεν έχει σκηνοθετήσει μόνο τα δύο (ως τώρα) κεφάλαια του Insidious που, επίσης, έγινε μεγάλη επιτυχία χωρίς να αποτελεί κάτι το εξαιρετικά πρωτότυπο, αλλά έχει βάλει το χεράκι του και στο franchise του SAW. Άσε που αυτός δημιούργησε τον Billy, την ανατριχιαστική μαριονέτα με το ποδηλατάκι! Αργκ!

Κατ’ αρχάς, ας ξεκινήσουμε από το ότι η ταινία είναι βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα. Ναι, ξέρω, η κλασική ατάκα που προκαλεί ένα ειρωνικό μειδίαμα! «Αχ, σοβαρά, καλή μου; Μια άυλη οντότητα στοίχειωσε το σπίτι σας, έριξε τα κάδρα από τους τοίχους και προσπάθησε να σας δολοφονήσει; Φοβερό! Σε καταλαβαίνω, εγώ χθες έτρεχα να ξεφύγω από έναν δύσμορφο απέθαντο με μάσκα του χόκεϊ!»

Εντάξει, η αλήθεια είναι ότι το ζεύγος Warren είναι υπαρκτό, ήταν όντως ερευνητές του παραψυχικού και η ταινία είναι βασισμένη σε αληθινή υπόθεσή τους, που αφορά αληθινά πρόσωπα. Μάλιστα, η original Lorrain Warren (o Ed απεδήμησε εις Κύριον το 2006) δούλεψε στο πλευρό του σκηνοθέτη ως σύμβουλος, για να τον βοηθήσει να αποδώσει ρεαλιστικά τα γενονότα της νύχτας εκείνης. Ασφαλώς, οι άμεσα εμπλεκόμενοι ορκίζονται ότι όσα διαδραματίζονται στην ταινία, συνέβησαν *έτσι ακριβώς* και στην πραγματικότητα!
Εχμ… Φιλότιμη η προσπάθεια, αλλά νομίζω ότι όλοι υποψιαζόμαστε ποια είναι η πραγματικότητα: το ζεύγος Warren απέχει έτη φωτός από τον εξιδανικευμένο τρόπο με τον οποίο απεικονίζονται στην ταινία. Κατά πάσα πιθανότητα ήταν απλώς ακόμη ένα ζευγάρι τσαρλατάνων το οποίο πλούτισε εις βάρος των εύπιστων κορόιδων, τα οποία «έσωσε» από ανύπαρκτες, υπερφυσικές απειλές! Η πιθανότητα να υπήρξε ποτέ «δαίμονας» και παραφυσική δραστηριότητα μέσα σε εκείνο το σπίτι είναι τόσο μεγάλη, όσο η πιθανότητα να βρεις ένα περίεργο κουτί που όταν το ανοίξεις θα πεταχτούν από μέσα γάντζοι με αλυσίδες και δαίμονες με καρφιά στη μούρη! (Αν δεν έπιασες την αναφορά, τότε έχεις μείνει πολύ πίσω στα θρίλερ!)

Ασχέτως όλων αυτών, είναι τελικά η τρομακτικότερη ταινία των τελευταίων ετών, όπως δήλωσαν πολλοί; Όχι! Tέτοιες απόλυτες δηλώσεις περιέχουν πάντα μεγάλο ποσοστό υπερβολής –ο καθένας τρομάζει με διαφορετικά πράγματα και σε διαφορετικό βαθμό! Αν είναι τρομακτική, γενικώς; Ναι, είναι! Τόσο τρομακτική που τσίμπησε R-Rating από την MPAA, χωρίς καν να περιέχει φρίκη, αίμα, βρισιές, γυμνό ή σεξ! Υπό φυσιολογικές συνθήκες, τα κινηματογραφικά στούντιο θεωρούν το R-rating ζημιά και κάνουν ό,τι μπορούν για να το αποφύγουν, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση λειτούργησε σαν πρώτης τάξεως διαφήμιση! Μια ταινία ΤΟΣΟ τρομακτική, που θεωρήθηκε ακατάλληλη κάτω των 17; Βουρ!

Αν είναι και καλή ταινία; Ναι, είναι πολύ καλή! Η σκηνοθεσία και η φωτογραφία είναι άψογες, δίνοντας μια απολύτως vintage αισθητική που θυμίζει παλιές, καλές ταινίες τρόμου. Οι ερμηνείες είναι πολύ καλές, το σενάριο καλοδεμένο και χωρίς κοιλιές, η αφήγηση στρωτή και οι χαρακτήρες καλοδουλεμένοι. Το πρωτότυπο στην πλοκή είναι ότι δεν έχουμε μόνο την κλασική, δύστυχη οικογένεια που βασανίζεται από το πνεύμα και κάπου προς το τέλος της ταινίας σκάει μύτη και το μέντιουμ που θα τους σώσει. Στο Conjuring, η πλοκή μοιάζει «μοιρασμένη» στα δύο, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να γνωρίσουμε και τις δύο πλευρές: την οικογένεια και το πρωταγωνιστικό ζεύγος, μαζί με την καθημερινότητά τους. Υπάρχουν αρκετές και ποικίλες τρομακτικές σκηνές που κρατάνε αμείωτη την αγωνία –πάλι βασισμένες σε «κλασικές» συνταγές και σε παιχνίδια με την κάμερα, τους ήχους και τα πλάνα, αλλά πολύ προσεκτικά και ποιοτικά στημένες.

Δικαίως, λοιπόν, έσπασε τα ταμεία και απέσπασε επαίνους από κοινό και κριτικούς και δικαίως κατόρθωσε σε σύντομο χρονικό διάστημα να γίνει η 3η ταινία τρόμου σε πωλήσεις όλων των εποχών! Not bad!

ΟΠΟΤΕ;
Οπότε, ΝΑΙ! ΝΑΙ! ΝΑΙ!!!

---

GEEKY TRIVIA
Το ζεύγος Warren έχει πολλές υποθέσεις στο ενεργητικό του. Η πιο διάσημη από αυτές, πριν την οικογένεια Perron; Το διαβόητο στοιχειωμένο σπίτι του Amityville! Ξέρεις, εκείνο στο οποίο έχουν βασιστεί 11 ταινίες ως τώρα (σχεδόν όλες κακές!) -με μια δωδέκατη στα σκαριά.

---

ΜΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΕΙΜΑΣΤΕ
Τρελό χαμό έκανε η ταινία, λογικό ήταν να αρχίσει η μανία των spinoff και των σίκουελ, με το franchise να έχει αρχίσει να επεκτείνεται αρκετά τα τελευταία χρόνια!

• Annabelle (2014) ★★

☆☆☆
  Πρόκειται για την ιστορία της κούκλας (δες την πρώτη φωτογραφία παρακάτω και θα καταλάβεις γιατί δικαιούται δική της ταινία η κούκλα!) και το πώς κατέληξε στα χέρια των Warren. Ουσιαστικά, δεν προσθέτει κάτι καινούργιο και, μεταξύ μας, είναι λίγο μια από τα ίδια και ξεδιάντροπη ευκαιρία γι’ αρπαχτή!
• The Conjuring 2 (2016) ★★★★★
  Η δεύτερη ταινία διαδραματίζεται στο Λονδίνο όπου μια μητέρα και τα τέσσερα παιδιά της τρομοκρατούνται από μια δαιμονική οντότητα που βρίσκεται στο σπίτι τους. Παράλληλα, η Lorrain είναι πεπεισμένη ότι μια άλλη σκοτεινή δύναμη καταδιώκει το ζεύγος των ερευνητών.
  Εννοείται πως και αυτή η ταινία σάρωσε και, προσωπικά, τη βρήκα ακόμα καλύτερη και απείρως πιο τρομακτική και από την πρώτη!
• Annabelle: Creation (2017) ★★★☆☆
  Prequel του αρχικού Annabelle (prequel του prequel, δηλαδή, και στο τέλος θα μπερδέψουμε τα μπούτια μας) το οποίο διαδραματίζεται στα 50s. Πήγε πολύ καλύτερα από το πρώτο, πάντως.
  
• The Nun (2018) ★★

☆☆☆
  Πρόκειται για spinoff του δεύτερου Conjuring και origin story (σχεδόν) του δαίμονα που εμφανίστηκε σε αυτό. Το 1952, ένας ιερέας και μια δόκιμη μοναχή στέλνονται από το Βατικανό σε ένα απομονωμένο μοναστήρι της Ρουμανίας, με σκοπό να ερευνήσουν την αυτοκτονία μιας καλόγριας. Εκεί, όμως, θα έρθουν αντιμέτωποι με το δαιμονικό μυστικό που κρύβεται στα έγκατα της μονής.

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Η σειρά ταινιών έχει ακόμη πολύ ψωμί να φάει -κυρίως αφού έχει αποδειχθεί τόσο επιτυχημένη και σε εισπράξεις και σε κριτικές! Για την ώρα, βρίσκεται ήδη στα σκαριά το τρίτο (!) spinoff, το The Crooked Man, η παραγωγή του οποίου έχει ήδη ξεκινήσει, καθώς και ένα ακόμη σίκουελ στο saga της Annabelle, το οποίο θα προβληθεί μέσα στο 2019. Παράλληλα, το επόμενο σίκουελ του βασικού κορμού ταινιών είναι προγραμματισμένο για το 2020 -και όλο και κάποιον φρέσκο δαίμονα θα χώσουν κι εκεί για ν’ αποκτήσει κι εκείνος δικό του spinoff!

ΠΑΡΕ ΜΑΤΙ: